Jak założyć bank?

Banki odgrywają ogromną rolę w gospodarce i w życiu każdego z nas. To na konta prowadzone w bankach wpływa nasze wynagrodzenie, to w nich trzymamy oszczędności, to od nich pożyczamy pieniądze. A co gdyby tak założyć bank? Jest to możliwe? Z jakimi procedurami się wiąże zakładanie banku i jakie są wymagania?

• Kto może założyć bank?
• Jak założyć bank – kapitał założycielski
• Zakładanie banku – licencja bankowa od KNF
• Rękojmia ostrożnego i stabilnego zarządzania bankiem
• Wymogi dotyczące lokalu i wyposażenia banku

Kto może założyć bank?

Sektor finansowy jest bardzo kuszący dla osób, które szukają pomysłu na biznes. To ogromne zyski, ale i też duża odpowiedzialność. Banki wydają się być u szczytu branży. Dla większości z nas są niczym władza. Mało kto zastanawia się, jak właściwie powstają, kto jest ich właścicielem, a przecież oczywiste, że za powstaniem każdej tego typu instytucji stoi człowiek. Jak założyć więc bank? Czy to w ogóle możliwe? Kto może tego dokonać?

Przede wszystkim warto wiedzieć, że nie da się założyć banku w pojedynkę. Prawo wymaga, by tego typu instytucja była spółką. Do wyboru jest kilka rodzajów tego typu działalności. W zależności od tego, czy chce się założyć bank komercyjny, czy woli się być założycielem banku spółdzielczego, wymagana jest inna liczba osób w zarządzie. Trzeba więc poszukać wspólników. Aby założyć bank komercyjny potrzeba min. 3 osób, w przypadku banku spółdzielczego jest to aż 10 osób. Widać więc, że nawet jeśli ma się chęci, to samemu nie można założyć banku.

To nie wszystko. W Prawie bankowym zawarto również zapis, który określa, jakim wymaganiom muszą sprostać osoby, które chcą założyć bank. Członkowie zarządu muszą posiadać wiedzę, kompetencje i doświadczenie, które są niezbędne do wykonywania obowiązków związanych z pełnionymi w banku obowiązkami.

Członek zarządu lub rady nadzorczej banku może pełnić jednocześnie nie więcej niż jedną funkcję członka zarządu i dwie funkcje członka rady nadzorczej, lub cztery funkcje członka rady nadzorczej.

Jak założyć bank – kapitał założycielski

Prawo bankowe wymaga, aby wnoszony przez założycieli banku kapitał założycielski nie był niższy niż równowartość w złotych kwoty 5 mln euro. Kwota ta musi być wniesiona w polskiej walucie na rachunek w banku krajowym. Kapitał założycielski należy wpłacić przed wpisaniem banku do właściwego rejestru. Warto wiedzieć, że pieniądze te nie mogą pochodzić z pożyczki lub z kredytu, ani ze źródeł nieudokumentowanych. W przypadku banku spółdzielczego kwota jest niższa i wynosi minimum równowartość w złotych 1 mln euro.

Zakładanie banku – licencja bankowa od KNF

Komisja Nadzoru finansowego dokonuje wnikliwej weryfikacji wniosku o utworzenie banku. Może się zdarzyć, że odmówi wydania zezwolenia na utworzenie banku i prowadzenie tego typu działalności, jeśli uzna, że stan faktyczny nie jest spójny z wymogami. Kiedy może się tak zdarzyć? Przede wszystkim wówczas, gdy KNF uzna, że bank naruszałby dowolne przepisy prawa, a także interesy klientów. Może być też tak wówczas, gdy stwierdzi, że bank nie gwarantowałby bezpieczeństwa przechowywanych w nim środków klientów.

Rękojmia ostrożnego i stabilnego zarządzania bankiem

Warto wiedzieć, że w ustawie Prawo bankowe znajduje się zapis, że można utworzyć bank, jeśli założyciele dadzą rękojmię ostrożnego i stabilnego zarządzania bankiem. Choć oczywiste jest, że do zarządzania bankiem zatrudnia się zarząd banku, to osoby będące jego założycielami, czy posiadające akcje w banku, zobowiązane są do wpływania na decyzje obsady zarządu podczas zgromadzeń walnych. To oni są odpowiedzialni za decyzje w podstawowych dla banku sprawach, takie jak wysokość kapitału zakładowego, podział zysku czy zmiana statutu.

Nie można pominąć również tak kluczowej sprawy jak obowiązek zapewnienia odpowiedniego poziomu wypłacalności i płynności finansowej. Właśnie dlatego od osób, które zakładają bank, prawo wymaga, by dawali rękojmię ostrożnego i stabilnego zarządzania bankiem. Oceny jej dawania dokonuje Komisja Nadzoru Finansowego. Szczególną uwagę zwraca na zgodność działalności z przepisami prawa, ale i np. na reputację banku, Istotna jest też sytuacja ekonomiczno-finansowa, a także możliwości inwestycyjne w kontekście podjęcia i prowadzenia bezpiecznej działalności przez tworzony bank.

Wymogi dotyczące lokalu i wyposażenia banku

Nie można pominąć i takich kwestii podczas zakładania banku, jak spełnienie wymogów technicznych. Przede wszystkim bank musi posiadać specjalne pomieszczenie do przechowywania środków pieniężnych, które jest przygotowane pod kątem bezpieczeństwa. Ale to nie wszystko. W oddziale banku muszą być odpowiednie urządzenia biurowe oraz wszystko to, co jest niezbędne do wypełniania wszystkich niezbędnych procedur. Każdy bank jest też zobowiązany do korzystania z usług systemów teleinformatycznych, jakie są odpowiednie dla tego typu działalności.